Dod yn Gynghorydd Cymuned

Sut gallaf ddod yn Gynghorydd Cymuned?

Cynhelir etholiadau ar gyfer yr holl Gynghorau Cymuned yn ardal Bwrdeistref Sirol Torfaen ar yr un diwrnod bob 4 blynedd. Bydd yr etholiadau Cyngor Cymuned nesaf ar gyfer y chwe Chyngor Cymuned yn cael eu cynnal ym mis Mai 2027.

Dyma'r Cynghorau Cymuned yn ardal Cyngor Bwrdeistref Sirol Torfaen:

• Blaenafon – 2 ward
• Pont-y-pŵl – 16 ward
• Cwmbrân – 14 ward
• Henllys – 1 ward
• Ponthir – 1 ward
• Croesyceiliog a Llanyrafon – 4 ward

Weithiau bydd sedd unigol mewn Ward yn dod yn wag yn ystod y cyfnod hwn. Cyhoeddir manylion am y rhain wrth iddynt ddigwydd.

Mae'r rhan fwyaf o'r ymgeiswyr ar gyfer yr etholiadau hyn yn cynrychioli pleidiau gwleidyddol. Fodd bynnag, mae gan unrhyw un hawl i sefyll fel ymgeisydd cyn belled â'u bod yn bodloni'r prif gymwysterau.

Sut gallaf gael fy enwebu i fod yn Gynghorydd Cymuned?

Mae'n rhaid i bob ymgeisydd gael ei enwebu gan bapur enwebu ar wahân.

Os ydych yn sefyll fel ymgeisydd ar gyfer plaid wleidyddol gofrestredig, byddai hefyd angen i chi gyflwyno tystysgrif oddi wrth swyddog enwebu'r blaid, yn awdurdodi eich ymgeisyddiaeth a'ch defnydd o ddisgrifiad ac arwyddlun y blaid.

Os ydych yn sefyll yn annibynnol, byddai'r papur pleidleisio naill ai'n eich disgrifio fel ymgeisydd "Annibynnol" neu ni fyddai'n rhoi unrhyw ddisgrifiad ohonoch o gwbl.

Mae'n rhaid i chi hefyd roi eich caniatâd yn ysgrifenedig ar gyfer eich enwebiad.

Mae'n rhaid i'r holl ddogfennau hyn gael eu cyflwyno i'r Swyddog Canlyniadau erbyn canol dydd 19 diwrnod gwaith cyn y diwrnod pleidleisio.

Nid oes angen blaendal i sefyll fel ymgeisydd mewn etholiad awdurdod lleol.

Pa gymwysterau sydd eu hangen i fod yn Gynghorydd Cymuned?

Dyma'r cymwysterau:

• Mae'n rhaid i chi fod yn 18 oed o leiaf ar y diwrnod pleidleisio a'r diwrnod enwebu, ac mae'n rhaid i chi fod yn ddinesydd Prydeinig neu'n ddinesydd Gweriniaeth Iwerddon, y Gymanwlad neu aelod-wladwriaeth arall o'r Undeb Ewropeaidd.
• Mae'n rhaid i chi hefyd fodloni o leiaf un o'r 4 cymhwyster canlynol:
• • (a) ar y diwrnodau hynny ac wedi hynny, bod yn etholydd llywodraeth leol ar gyfer ardal yr awdurdod; neu
  • (b) am y 12 mis cyfan cyn y diwrnod enwebu a'r diwrnod etholiad, bod yn ddeiliad neu'n denant unrhyw dir neu safle arall yn ardal yr awdurdod; neu  
  • (c) am y 12 mis cyn y diwrnod enwebu a'r diwrnod etholiad, bod eich prif neu unig weithle yn yr ardal honno, neu  
  • (ch) nid ydych wedi'ch anghymhwyso. 
  • (d) o ran (a) i (ch) uchod, ceir cymhwyster ychwanegol arall, sef bod yr ymgeisydd wedi bod yn byw naill ai yn y Gymuned neu o fewn 4.8 cilomedr iddi yn ystod y 12 mis cyfan cyn y diwrnod enwebu a'r diwrnod etholiad

A oes unrhyw anghymwysiadau?

Oes, a gallai'r rhain eich atal rhag bod yn ymgeisydd. Mae'r anghymwysiadau'n cynnwys y canlynol:

• Gordal;
• Arfer llwgr;
• Unigolyn y dyfarnwyd ei fod yn fethdalwr; ac  
• Sydd wedi'i ddedfrydu i gyfnod o 3 mis neu fwy o garchar yn ystod y 5 mlynedd diwethaf; 
• Methdalwyr.

Gallai rhai eithriadau fod yn berthnasol, felly dylech wirio'r sefyllfa'n ofalus cyn rhoi caniatâd i'ch enwebiad fel ymgeisydd.

Ble gallaf i gael mwy o wybodaeth?

Gallwch gael mwy o wybodaeth am sefyll ar gyfer etholiad i'r Cyngor gan y Swyddog Canlyniadau:

Gwasanaethau Democrataidd
Cyngor Bwrdeistref Sirol Torfaen
Y Ganolfan Ddinesig
Pont-y-pŵl
Torfaen
NP4 6YB

Os oes gennych chi ddiddordeb mewn ymgeisio ar gyfer unrhyw etholiadau i'r Cyngor, rhowch wybod i ni cyn gynted â phosibl a byddwn yn anfon y manylion, y ffurflenni amrywiol a'r amserlen etholiadau manwl atoch pan fyddant ar gael.

Mae mwy o fanylion (sy'n ymdrin â materion fel rôl eich asiant etholiadol, y gofynion cyfreithiol y mae'n rhaid i'ch deunydd ymgyrchu gydymffurfio â hwy, terfynau gwario eich ymgyrch, datgan eich treuliau a'ch rhoddion etholiadol) ar gael ar wefan y Comisiwn Etholiadol.

Diwygiwyd Diwethaf: 02/09/2022 Nôl i’r Brig