Cwynion am Gynghorwyr

Nid yw'r broses Cwynion Corfforaethol yn gallu mynd i'r afael cwyn ynghylch ymddygiad Cynghorydd.

Mae pob cynghorydd yn Torfaen yn destun Cod Ymddygiad (sydd ar gael yn Atodiad 1 o Gyfansoddiad y Cyngor).

Gall bryderon am ymddygiad cynghorydd yn cael ei godi gyda Swyddog Monitro'r Cyngor yn y lle cyntaf. Dylai cwynion ffurfiol y gall cynghorydd wedi torri Cod hwn gael eu cyfeirio at yr Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru. Gwefan yr Ombwdsmon yn cynnwys esboniadau ar y safonau ymddygiad a ddisgwylir gan y Cod a'r sail y mae'r Ombwdsmon yn penderfynu a ddylid ymchwilio i gŵyn.

Fel arfer, bydd yr Ombwdsmon yn ymchwilio pan fo tystiolaeth y gallai toriad difrifol wedi ei chyflawni. Mae'r Ombwdsmon wedi nodi yn y gorffennol, oherwydd yr hawl i ryddid i lefaru (hyd yn oed os ystyrir hyn a ddywedir neu ysgrifenedig yn frawychus neu'n sarhaus gan rai neu hyd yn oed llawer o bobl), sylwadau fod â lefel uchel o ddiogelwch dan y gyfraith gyffredin ac Erthygl 10 o Ddeddf Hawliau Dynol 1998, ac mae hyn yn arbennig o berthnasol os sylwadau yn gyffredinol ac nid yn cael eu targedu at unrhyw berson penodol.

Os ydych yn teimlo y gall y Côd wedi eu torri yna rydych yn medru cwyno i'r Ombwdsmon ar-lein. Deddfwriaeth yn nodi mai dim ond pan fydd yr Ombwdsmon wedi penderfynu ymchwilio yn ffurfiol ac yn adrodd i'r Cyngor y gall y mater ddod gerbron y Pwyllgor Moeseg a Safonau y Cyngor.