Parodrwydd am lifogydd

Mae un o bob 15 eiddo yn Nhorfaen mewn perygl o lifogydd. 

Y mathau mwyaf cyffredin o lifogydd lleol yw fflach lifogydd, sy’n cael eu hachosi gan law trwm iawn neu ddŵr wyneb o systemau draenio ac afonydd sy’n gorlifo.    

Po bellaf ymlaen llaw y gallwch baratoi ar gyfer llifogydd, gorau oll.   

Edrychwch i weld a yw eich cod post mewn ardal sydd mewn perygl o lifogydd – a chofrestrwch i dderbyn rhybuddion am lifogydd drwy fynd i wefan Cyfoeth Naturiol Cymru.

I gael rhybuddion tywydd, ewch i wefan y Swyddfa Dywydd.

Beth rydyn ni'n ei wneud

Mae'r camau canlynol wedi'u nodi yn ein Strategaeth Llifogydd Leol: 

Monitro a chynnal a chadw cwlferi

Rydym yn cynnal mwy na 300 o gwlferi sydd o flaenoriaeth yn ôl Strategaeth Perygl Llifogydd a Chynllun Rheoli Asedau Priffyrdd y cyngor. Cynhelir arolygiadau yn ôl lefel y flaenoriaeth a gwaredir ar falurion neu lystyfiant sy'n blocio'r cwlfer.

Mae unrhyw broblemau, fel dŵr yn gollwng o gwlferi neu riliau wedi'u difrodi, yn cael eu hadrodd i'r swyddog perygl llifogydd sy'n trefnu i unrhyw waith adfer gael ei wneud. 

Glanhau a chynnal a chadw ceunentydd

Rydym yn cynnal tua 15,000 o gwteri – a elwir hefyd yn ddraeniau ffyrdd. Defnyddir sugnwr i’w glanhau. Mae unrhyw broblemau a gofnodir yn cael eu cyfeirio at y swyddog sy’n gyfrifol am ddraeniau priffyrdd i’w hasesu a blaenoriaethu unrhyw waith sydd ei angen.   

Gweithredu is-ddeddfau draenio tir

Rhaid i unrhyw un sy'n bwriadu gwneud gwaith strwythurol o fewn wyth metr i gwrs dŵr wneud cais i'r cyngor am Ganiatâd Cwrs Dŵr Cyffredin. NB FORM 

Arolygu cyrsiau dŵr bach

Rydym yn cynnal arolygon topograffig a hydrolegol o'r holl gyrsiau dŵr llai ar draws Torfaen. Y nod yw deall lle gall cynlluniau lliniaru llifogydd fod yn fuddiol.  

Rheoli llifogydd naturiol

Yn cynnwys adfer corsydd mawn, cryfhau glannau afonydd, plannu coed ac argaeau sy'n gollwng.  

Ymgysylltu â'r gymuned

Rydym yn sefydlu Rhwydwaith Llifogydd Cymunedol i weithio gyda sefydliadau fel cynghorau cymuned i sefydlu ymatebion lleol i lifogydd. Rydym hefyd yn codi ymwybyddiaeth o gadwraeth dŵr, llygredd, rheoli llifogydd naturiol a llifogydd.   

Yr hyn na allwn ei wneud

Nid oes gennym yr adnoddau i ddarparu amddiffyniad rhag llifogydd ar lefel eiddo fel gatiau llifogydd neu fagiau tywod. 

Dim ond cyflenwad cyfyngedig o fagiau tywod sydd gennym ar gyfer amddiffyn prif ffyrdd pan fydd llifogydd. 

Ni allwn ddelio â llifogydd carthffosiaeth – cysylltwch â Dŵr Cymru Welsh Water.

Ni allwn weithio ar dir preifat heb ganiatâd perchennog y tir.   

Yr hyn y gallwch chi ei wneud fel deiliad y cartref 

Gwnewch yn siŵr bod gennych yswiriant cartref a chynnwys.  

Os ydych wedi cael llifogydd o'r blaen - neu os yw eich eiddo mewn perygl o lifogydd - ystyriwch fuddsoddi mewn amddiffyn rhag llifogydd. Mae bagiau tywod yn ateb tymor byr effeithiol i ddargyfeirio dŵr o ddrysau. Mae gorchuddion awyru hefyd yn ychwanegu lefel o amddiffyniad. Gall gatiau llifogydd atal dŵr rhag mynd i mewn i'ch gardd.

Os ydych wedi cael llifogydd yn y gorffennol, mae cyngor am atal llifogydd ac yswiriant ar y wefan Flood Re.  

Am gyngor cyffredinol ar lifogydd cartref a busnes, ewch i The Flood Hub.

Ewch ati i fonitro draeniau y tu allan i'ch eiddo a chael gwared ar unrhyw rwystrau fel dail ar wyneb draen. Peidiwch â mynd i mewn i gwlfer na chodi gorchudd twll dŵr o dan unrhyw amgylchiadau – gall fod yn beryglus.  

Rhoi gwybod am ddraen sydd wedi blocio  

Diwygiwyd Diwethaf: 06/08/2025 Nôl i’r Brig